Qalinkii: Editorial JSN
Taariikh: 18 May 2025
Dalka Ingiriiska waxa uu leeyahay hay’ado sirdoon oo caalami ah magac ku leh – MI5, MI6, GCHQ – kuwaas oo maalinta oo dhan ku mashquulsan ka hortagga weerarada gudaha iyo dibadda. Laakiin su’aasha adag ee taagan maanta waxay tahay: Xaggee bay joogeen hay’adahaas markii gurigii Ra’iisul Wasaaraha Ingiriiska uu gubtay?
Dhacdadii 11 May ee lagu gubay guri uu leeyahay Keir Starmer, ayaa ah fal si dhab ah u taabanaya astaanta qaran ee UK. Inkasta oo uu gurigaasi yahay hanti gaar ah oo ku taalla waqooyiga London, hadana waa mid ay ahayd in lagu tixgeliyo in uu leeyahay hoggaamiyaha ugu sareeya dalka – iyadoo si buuxda loola socdo khataraha kasta oo kaga iman kara cadow gudaha ama dibadda ah.
❗Hal su’aal ayaa muuqata:
Ma booliiska ayaa gabay shaqadoodii? Mise hay’adaha sirdoonka ayaa ku guuldareystay howlaha loo igmaday?
💣 1. Dab dhacay, digniinna ma jirin
Booliiska Metropolitan-ka ayaa xaqiijiyay in weerarku ahaa arson with intent to endanger life (dab si ula kac ah loogu dan leeyahay in naf la waxyeelleeyo). Waxay sidoo kale sheegeen in dacwadda uu hadda wado xafiiska laanta argagixisada.
Laakiin tan waxaa ka sii daran: ma jiro wax caddeyn ah in hay’adaha sirdoonka ay horay u soo saareen digniin ama ay la socdaan eedeysanaha. Taas micnaheedu waa labo arrin midkood:
- Wax xog ah lama helin (oo sirdoonku wuu seegay), ama
- Xog lama qaadan si dhab ah (oo halista la dhayalsaday)
Labadaasba waa fashil dhanka amniga ah.
🕵️♂️ 2. MI5 & MI6 – waxay xambaarsan yihiin masuuliyad Qaran
Hay’adaha MI5 iyo MI6 waxaa loo abuuray in ay ka hortagaan weerarada iyo khatarta ka imaan karta:
- Dad gudaha ah oo leh ajende qarsoon
- Shakhsiyaad cadow u ah dawladda
- Weeraro lagu wiiqayo xasilloonida siyaasadeed
Marka guri uu leeyahay hoggaamiye qaran si sahlan loo gubo, waxay muujineysaa in:
- Aan si buuxda loo qiimeyn khatarta
- Wada shaqeynta hay’adaha amniga (MI5, GCHQ, booliis) aysan shaqeyneynin
- Sumcadda nidaamka amni ee UK ay dhaawac soo gaaray
📉 3. Haddii ninkan ahaan lahaa Muslim…?
Waxaa muhiim ah in la xuso: haddii eedeysanaha (Roman Lavrynovych) ahaan lahaa Muslim, falkaasi wuxuu heli lahaa baafin degdeg ah, ciwaan walba oo wargeys ah, iyo carro guud. Waxaa laga yaabaa in la tilmaami lahaa “argagixiso Islaami ah” – iyadoo aan xitaa maxkamad la gaarin.
Laakiin hadda, xitaa iyadoo la beegsaday Ra’iisul Wasaare, waxaaba laga digayaa in la hadlo ama wax la faafiyo – si “aan dacwadda loo saameynin”. Tani waxay dhalinaysaa su’aal kale:
Maxaa sababay in markasta la xakameeyo warbaahinta marka eedeysanaha yahay qof cadaan ah ama Yurub ka yimid, laakiin la fasaxo buunbuuninta marka uu yahay qof Muslim ah?
🛡️ 4. Astaanta qaran lama dayici karo
Keir Starmer waa Ra’iisul Wasaaraha Britain. Haddii xitaa guri gaar loo leeyahay la beegsado, waa astaan qaran. Weerarka lagu hayo waa mid loo fasiran karo in uu yahay mid siyaasadeed, ama mid lagu cabsi gelinayo hoggaan dawladeed.
Su’aasha lama huraanka ahna waxay tahay:
Haddii cadow kaligiis ah uu si fudud u beegsaday gurigii hoggaamiyaha dalka – maxaa u diidaya koox abaabulan, cadow dibadda ah, ama koox argagixiso ah in ay fursad uga helaan nuglaantaas?
✅ Gunaanad: La xisaabtan baa laga rabaa
- Hay’adaha sirdoonka UK waa in si buuxda loo weydiiyaa: xaggee bay joogeen?
- Booliiska waa in la caddeeyaa: ma heliyeen digniin, mase seegeen xog muhiim ah?
- Dowladda waa in ay xaqiijisaa: madaxda sare iyo astaanaha qaranku ma helayaan ilaalin dhab ah?
JSN
Xiriir la leh qormadaan: Faallo la xiriirta qormadaan
Wixii faah faahin nagala soo xiriir editorial@somalidutchuk.nl